Xu hướng dùng xe đạp điện xích lô thay ôtô

Gia đình Kevin Dekkinga là một ví dụ điển hình. Khi con trai vào tiểu học, gia đình anh đứng trước lựa chọn mua chiếc ôtô thứ hai hoặc xe đạp chở hàng kiểu mới.

Con trai anh học trường công lập ở khu khác, vợ anh làm việc ở ngoại ô. Hệ thống trường công Chicago sau đại dịch thiếu tài xế xe buýt khiến dịch vụ đưa đón học sinh trở nên bấp bênh. Gia đình anh cần một phương án đi lại đáng tin cậy.

Dekkinga chọn mua chiếc xe đạp chở hàng thứ hai, loại có trợ lực điện. Kể từ đó, anh đã đạp xe hàng nghìn km. Anh ước tính, trong 2023, quãng đường đạp xe còn nhiều hơn lái ôtô. Anh chở các con từ nhà ở Avondale đến trường ở Lakeview hoặc hai trại hè ở hai nơi khác nhau, rồi đi chợ, chở 22,7 kg thức ăn cho đàn gà sau nhà.

Hình ảnh người dân Chicago đạp xe đi làm, đi học, giao lưu và mua sắm ngày càng phổ biến. Việc sử dụng xe đạp ở thành phố này đã tăng vọt kể từ khi đại dịch. Có thể dễ dàng bắt gặp hình ảnh ai đó đạp xe chở con cái và đồ đạc trong thùng lớn gắn trước xe hoặc trên giá phía sau.

Đối với những bậc cha mẹ này, xe đạp chở hàng là phương tiện di chuyển lý tưởng, giúp họ tránh được tình trạng giao thông ngày càng tồi tệ, di chuyển trong thành phố dễ chịu và thuận tiện hơn.

Tuy nhiên, xe đạp chở hàng cũng có những hạn chế riêng. Giá thành có thể lên tới hàng chục nghìn USD, cần không gian để cất giữ, vì chúng có thể quá nặng để mang lên xuống cầu thang. Ngoài ra, cần có nơi an toàn để cất xe khi đến nơi, việc khóa xe vào cột đèn có thể không phải là lựa chọn hay.

Mặc dù vậy, sự quan tâm đến xe đạp chở hàng đã tăng lên trên toàn quốc, đặc biệt là loại có trợ lực điện. Theo dữ liệu nghiên cứu thị trường do nhóm vận động PeopleForBikes cung cấp, tính đến tháng 4, doanh số xe đạp chở hàng chạy điện mới đã tăng 125% so với cùng kỳ 2022, với 6.915 chiếc bán ra.

Tại Chicago, một nghiên cứu gần đây về việc đi xe đạp do Sở Giao thông Vận tải Chicago và các công ty Replica và Sam Schwartz thực hiện cho thấy, các chuyến đi xe đạp để mua sắm đã tăng hơn gấp đôi trong thời gian 2019-2023, và số hộ gia đình không có ôtô đã tăng hơn gấp ba.

Một trong những hộ gia đình đó có Zachary Welden, Chuyi Wen và hai con của họ. Nhưng họ không phải lúc nào cũng không có ôtô.

Từ lâu nhà Welden đã muốn sử dụng ôtô ít hơn, nhưng điều đó không dễ dàng khi họ sống ở Tulsa, Oklahoma. Chicago – địa hình bằng phẳng, dân cư đông đúc, giá cả phải chăng hơn các thành phố khác – dường như là nơi phù hợp để ít phụ thuộc vào ôtô hơn.

Không lâu sau khi chuyển đến vào tháng 2, họ mua một chiếc xe đạp chở hàng chạy điện, rồi mua những chiếc xe đạp khác, bán ôtô, lại mua một thêm một chiếc xe đạp chở hàng chạy điện.

Ban đầu, Wen tỏ ra nghi ngờ về lối sống không có ôtô, và nghĩ rằng cô sẽ phải phụ thuộc rất nhiều vào phương tiện công cộng và đi bộ. Nhưng kỳ vọng của cô đã nhanh chóng thay đổi.

Giờ đây, gia đình họ đạp xe đến các bãi biển, đến sân tập bóng đá. Cô con gái 4 tuổi đôi khi tự đạp xe, đôi khi ngồi trong thùng xe đạp chở hàng cùng cậu em trai hai tuổi. Mẹ của Wen cũng tham gia cùng họ.

Wen và Welden đôi khi đi taxi, nhưng phần lớn thời gian họ thấy đi xe đạp nhanh hơn ôtô khi tắc đường hoặc đi bộ đến bến xe buýt hoặc nhà ga. Đi xe đạp ít mệt mỏi hơn cho bọn trẻ, còn mang lại sự tự do cho mẹ của Wen, người không lái xe. Cũng không cần phải chạy vòng quanh khu nhà 5 lần để tìm chỗ đỗ xe. Cũng không cần phải vật lộn để đưa những đứa trẻ đang khó chịu vào ghế ôtô.

Welden và Wen ước tính đã chi khoảng 14.000 USD cho hai chiếc xe đạp chở hàng chạy điện. Nhưng họ đã bán chiếc SUV Subaru với giá 33.000 USD, nhiều hơn chi phí bỏ ra.

Dekkinga, làm việc cho tổ chức vận động cho xe đạp, cho biết chiếc xe đạp chở hàng chạy điện thứ hai của anh có giá 7.000 USD khi mua trong thời kỳ đại dịch. Nhưng khi cộng tất cả các chi phí mua chiếc ôtô thứ hai – xăng, bảo hiểm, bảo dưỡng và sự phiền phức khi lái xe và đỗ xe – thì việc mua thêm một chiếc xe đạp thay vào đó là lựa chọn rõ ràng.

Thời tiết có thể là một thách thức, nhưng có áo mưa và có thể dự trữ quần áo phù hợp với thời tiết. Vào những ngày xấu trời hoặc những chuyến đi ra ngoại ô, có phương tiện công cộng hoặc ôtô để dự phòng.

Jon Lind, chủ một cửa hàng bán xe đạp ở Old Town, đã chứng kiến sự phổ biến của xe đạp chở hàng ngày càng tăng kể từ khi ông bắt đầu kinh doanh 16 năm trước.

Tuy nhiên, một yếu tố thay đổi cuộc chơi là sự xuất hiện của xe đạp chở hàng chạy điện trong những năm gần đây. Trợ lực điện giúp việc di chuyển một chiếc xe đạp chở cả trẻ em và đồ đạc bớt khó khăn hơn, và hấp dẫn hơn đối với những người có thể đưa con đến trường trên đường đến văn phòng mà không muốn mồ hôi nhễ nhại.

Một số khách hàng của Lind không có ôtô, nhưng hầu hết đang tìm cách bổ sung một chiếc xe đạp chở hàng cho gia đình.

Rebecca Resman, người sáng lập nhóm Chicago Family Biking, cho biết gia đình cô trước đây không có ôtô, nhưng đã mua một chiếc để bổ sung cho xe đạp chở hàng trong thời kỳ đại dịch, khi họ cảm thấy phương tiện công cộng là lựa chọn kém tin cậy hơn. Những đứa trẻ nhà Resman cũng tham gia vào các hoạt động xa nhà hơn khi lớn lên.

“Mọi người (trong ôtô) rất hào hứng khi nhìn thấy chúng tôi”, Fauke nói. “Và điều đó cũng luôn thú vị đối với bọn trẻ”.

Tuy nhiên, không phải chỉ ở Mỹ hay Chicago mới có xu hướng chuyển sang xe đạp chở hàng, đặc biệt là loại trợ lực điện, thay cho ôtô và các loại phương tiện khác. Châu Âu đã đi trước vài năm.

Ở Đức, riêng trong 2020, khoảng 100.000 chiếc xe đạp chở hàng bán ra, tăng 36% so với cùng kỳ 2021. Châu Âu cũng là khu vực lớn nhất tiêu thụ xe đạp chở hàng trong 2023. Theo hãng nghiên cứu thị trường RationalStat, thị trường xe đạp chở hàng toàn cầu có giá trị ước tính 905,4 triệu USD trong 2023, và dự kiến đạt tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm hơn 8,3% trong thời kỳ 2023-2030.

Mỹ Anh (theo Chicago Tribune)