Hệ thống lái được nhiều chuyên gia đánh giá là ảnh hưởng lớn đến độ an toàn của một chiếc ô tô, đóng vai trò đặc biệt quan trọng chỉ sau hệ thống phanh. Việc cân chỉnh để hệ thống lái hoạt động chính xác do đó cũng cần được quan tâm.
Trong bài viết này, danhgiaXe sẽ giới thiệu đến bạn đọc những lưu ý quan trọng khi cân chỉnh thước lái ô tô.
Phân biệt cân chỉnh thước lái và cân bằng động bánh xe
Không ít khách hàng nhầm lẫn giữa cân chỉnh thước lái và cân bằng động bánh xe. Trên thực tế, đây là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Bản chất của việc cân bằng động bánh xe là giảm thiểu những chênh lệch về phân bổ khối lượng trong quá trình gia công chế tạo la-zăng xe. Từ đó giúp cho các bánh xe quay đều mà không gây ra các hiện tượng rung lắc không cần thiết.
Trong khi đó, cân chỉnh thước lái hoặc cân chỉnh hệ thống treo về bản chất là việc điều chỉnh góc đặt của bánh xe sao cho chúng giống với thông số được chỉ định bởi nhà sản xuất.
Tại sao cần cân chỉnh thước lái?
Cân chỉnh thước lái đảm bảo khả năng kiểm soát chính xác, giảm thiểu các vấn đề phát sinh liên quan đến độ ổn định và khả năng đánh lái của xe. Bên cạnh đó, mục tiêu của việc cân chỉnh thước lái chủ yếu là để giảm thiểu hiện tượng mòn không đều và rách lốp, đảm bảo tuổi thọ lốp và độ an toàn chung khi vận hành xe.
Tóm lại, mục đích chính của việc cân chỉnh thước lái là cung cấp khả năng điều khiển xe chính xác, an toàn và kéo dài tuổi thọ của lốp.
Khi nào nên cân chỉnh thước lái?
Nếu bạn nhận thấy chiếc xe của bạn bị lệch đi đáng kể sang bên trái hoặc phải khi bạn đang đi trên một con đường thẳng, phẳng và không có gió thổi ngược chiều, hoặc lốp xe của bạn bị mòn một cách bất thường, khi đó bạn cần phải kiểm tra lại việc cân chỉnh thước lái.
Cụ thể, bạn cần mang xe đi cân chỉnh thước lái trong những trường hợp sau:
• Sau khi xe gặp tai nạn hay gặp những trường hợp xấu như sụp ổ voi, ổ gà, leo lề đường cao
• Độ mòn của lốp không đều
• Vô lăng của xe không nằm ở vị trí trung tâm, hoặc khi xe di chuyển trên đường thẳng nhưng có xu hướng bị lệch sang trái hoặc phải.
• Vô lăng thường bị rung mạnh và không trả lái một cách dễ dàng sau khi vào cua hoặc rẽ hướng.
• Định kỳ 6 tháng hoặc 15.000 – 20.000 km/lần, nên mang xe đến các trung tâm dịch vụ chính hãng hoặc garage uy tín để thực hiện cân chỉnh thước lái.
Cân chỉnh thước lái mất bao lâu và chi phí cao hay thấp?
Việc cân chỉnh bánh trước và bánh sau thực tế là một quá trình không quá phức tạp và có thể được xử lý nhanh chóng, thường trong vòng 30 phút – 1 giờ. Chi phí phụ thuộc vào loại xe cũng như nơi thực hiện là xưởng dịch vụ chính hãng hoặc garage ngoài, trung bình rơi vào khoảng dưới 1 triệu cho một lần cân chỉnh.
Xem thêm: Xử lý khi xe mất trợ lực lái đột ngột
Cân chỉnh thước lái như thế nào?
Như đã đề cập ở phần trên, cân chỉnh thước lái về bản chất chính là điều chỉnh các thông số độ chụm, góc đặt bánh xe theo đúng quy định của nhà sản xuất. Ba thông số chính trong việc điều chỉnh thước lái là: góc camper, góc caster và độ chụm bánh xe.
Góc camper
Đây là góc nghiêng của bánh xe (góc mà bánh xe úp vào trong hoặc ngã ra ngoài) khi nhìn từ phía trước của xe. Phần bánh xe nghiêng ra ngoài sẽ tạo thành góc camper dương (+) và ngược lại, phần bánh xe nghiêng vào trong gọi là Camber âm (-).
Nếu bánh xe quá nghiêng vào trong hoặc ra ngoài tức là thông số góc camper bị lệch nhiều so với yêu cầu từ nhà sản xuất, lốp trước sẽ bị mòn không đều, ảnh hưởng đến tuổi thọ.
Góc camber được thiết kế và điều chỉnh theo từng dòng xe riêng biệt để tối ưu hóa khả năng của lốp khi chạy trên đường thẳng và trong khi vào cua. Nếu có quá nhiều sự khác biệt giữa các góc camber của bánh trước, xe sẽ có xu hướng bị kéo sang một bên.
Góc caster
Góc caster là góc nghiêng của trục lái khi nhìn từ bên hông xe. Khi trục lái nghiêng về phía sau thì được gọi là góc Caster Dương (+), ngược lại thì được gọi là góc Caster âm (-). Hầu hết các dòng xe du lịch đều có góc caster dương, nghĩa là trục lái nghiêng về phía người lái.
Góc caster ảnh hưởng đến độ ổn định trên đường thẳng của xe và khả năng trả lái sau khi vào cua. Góc caster điều chỉnh đúng theo thông số của nhà sản xuất sẽ giúp xe chạy ổn định trên đường thẳng (vô lăng nằm đúng vị trí trung tâm). Quá trình trả lái của xe khi vào cua cũng dễ dàng và mượt mà hơn.
Độ chụm bánh xe
Đúng như tên gọi, góc chụm là góc mà hai bánh trước chụm vào hoặc loe ra khi nhìn từ trên cao. Khi hai bánh chụm vào sẽ tạo thành góc chụm trong (toe-in) và ngược lại là góc chụm ngoài (toe-out).
Cách để nhận biết những vấn đề về độ chụm khá đơn giản vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến độ êm của chiếc xe khi vận hành. Cụ thể, khi người lái nhận thấy đầu xe và tay lái bị rung, không nhạy khi điều khiển thì nên kiểm tra tiếp các lốp trước của xe.
Nếu lốp mòn không đều, vết mòn có dạng hình răng cưa giữa các gai lốp, nặng hơn nữa là lốp xe bị hỏng thì đó là các dấu hiệu của việc độ chụm bị lệch nhiều so với thông số mặc định từ nhà sản xuất. Nếu hai bánh xe chụm vào trong quá nhiều sẽ ăn mòn má ngoài lốp, còn ngược lại sẽ ăn mòn má trong của lốp.
