Ở thị trường xe phổ thông, bên cạnh mảng xe thuần điện được các hãng như VinFast, BYD hay sắp tới là Aion theo đuổi, mảng xe hybrid cũng thu hút nhiều thương hiệu tham gia tại Việt Nam. Số lượng sản phẩm sử dụng động cơ lai, thường là xăng và điện, ngày càng đa dạng.
Năm 2020, Toyota giới thiệu Corolla Cross kèm lựa chọn phiên bản cao cấp nhất hybrid. Đến nay, hãng có thêm 5 sản phẩm khác cũng cung cấp tùy chọn động cơ này là Altis, Camry, Yaris Cross, Innova Cross, Alphard.
Toyota là hãng chú trọng nhất đến mảng xe hybrid, với việc từng mang chiếc Prius về tìm hiểu thị trường từ nhiều năm trước. Hiện phần lớn các mẫu xe đều có phiên bản hybrid.
Tiếp đến là Suzuki. Thương hiệu Nhật bán chiếc Ertiga hybrid nhưng đã khai tử. Hãng thay Ertiga bằng chiếc XL7 hybrid vừa ra mắt hồi giữa tháng 8.
Hai mẫu xe của Suzuki là loại hybrid nhẹ (mild-hybrid) với môtơ không có khả năng vận hành độc lập như các loại thuần hybrid song song của nhiều hãng khác. Tại triển lãm Ôtô Việt Nam (VMS) vào tháng 10 tới, hãng Nhật dự kiến trưng bày chiếc Swift hybrid. Khác với Ertiga hay Ciaz không còn kế hoạch phân phối, mẫu hatchback cỡ B, Swift vẫn được hãng Nhật duy trì hiện diện tại Việt Nam sau khi nhà máy ở Thái Lan đóng cửa vào cuối 2024.
- Mẫu XL7 mild-hybrid tại sự kiện ra mắt hôm 20/8 ở TP HCM. Ảnh: Thành Nhạn
Honda gia nhập mảng xe hybrid bằng chiếc CR-V hồi cuối 2023. Vào tháng 10 tới, cũng tại VMS, hãng sẽ có thêm lựa chọn xe điện hóa cho khách Việt bằng chiếc Civic hybrid nhập khẩu Thái Lan.
Nissan từng bán chiếc Kicks với kiểu hybrid nối tiếp, với động cơ xăng chỉ chạy máy phát điện, không dẫn động. Nhiệm vụ truyền động thuộc về môtơ điện. Kiểu hybrid này nhận được nhiều đánh giá tích cực từ người dùng, nhưng mức giá quá cao khiến Kicks không đạt hiệu quả kinh doanh nên dừng bán.
Kia hiện có mẫu Sorento hybrid với hai tùy chọn cấu hình là sạc ngoài (PHEV) và tự sạc (HEV). Theo thông tin từ đại lý, nhiều khả năng mẫu MPV cỡ lớn Carnival sắp bán vào quý IV sẽ có động cơ hybrid kết hợp xăng và điện thay cho bản thuần xăng truyền thống.
Hãng xe đồng hương Hyundai hiện có chiếc Santa Fe hybrid tự sạc. Thương hiệu này cũng từng bước phát triển xe điện với chiếc Ioniq 5.
Haval, thương hiệu Trung Quốc vào Việt Nam năm 2023, sắp giới thiệu chiếc CUV cỡ B, Jolion nhập Thái Lan. Ngoài bản máy xăng, Haval Jolion còn có lựa chọn động cơ hybrid, cũng là xe thứ hai của hãng trang bị động cơ lai, sau H6.
Ở thị trường xe sang, Volvo là hãng theo đuổi công nghệ hybrid rốt ráo nhất. Hiện tất cả sản phẩm của hãng đều có phiên bản hybrid. Với các hãng khác, Mercedes áp dụng công nghệ mild-hybrid cho nhiều sản phẩm. Lexus cũng có chiếc RX và LS dùng hybrid. BMW có chiếc XM hiệu suất cao giá gần 11 tỷ đồng.
Cũng giống như xe thuần điện, sự mở rộng của xe hybrid tại Việt Nam không dàn trải ở quy mô toàn thị trường.
Xe điện hiện có ưu đãi 0% lệ phí trước bạ, áp dụng trong 3 năm, tính từ 1/3/2022. Hai năm tiếp theo, mức thu lệ phí trước bạ bằng 50% so với ôtô con cùng số chỗ. Xe điện hiện cũng được ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt 3% (giảm từ 15%), áp dụng từ 1/3/2022 đến 28/2/2027. Xe hybrid không có những ưu đãi này.
Để mở rộng quy mô doanh số, tạo điều kiện cho giá xe hybrid giảm, Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) hồi đầu tháng 8 kiến nghị áp mức thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe hybrid không cắm sạc bằng 70% xe chạy xăng, dầu cùng loại (hiện là 35-150% tùy dung tích). Với xe cắm sạc plug-in hybrid, mức áp dụng được đề xuất giảm từ 70% xuống 50%.
Một chuyên gia phụ trách tiểu ban kỹ thuật của VAMA cho rằng, xu hướng điện hóa đang diễn ra ở Việt Nam dù chưa nhanh như các nước trong khu vực Đông Nam Á. “Xe hybrid cũng có ưu điểm về giảm phát thải, nhưng giá bán vẫn còn cao nên quy mô chưa thể mở rộng nhiều”, ông nói.
Theo chuyên gia này, xe hybrid có thể là phương án phù hợp với những khách hàng chưa tiếp cận được hạ tầng trạm sạc và công nghệ sạc để sử dụng xe thuần điện. Cùng với xe thuần điện, xe hybrid cũng là một cách để giảm phát thải ra môi trường.
Việc các hãng ngày càng mang nhiều xe hybrid về bán tại Việt Nam cho thấy nhu cầu của thị trường về loại xe này luôn hiện hữu. Trở ngại giá là một trong những lý do chính khiến xe hybrid chưa thể bùng nổ.
Tính từ đầu năm đến tháng 7, doanh số xe hybrid phổ thông tại Việt Nam đạt 4.142 xe (chỉ tính các hãng công bố số liệu bán hàng). Vì năm 2023 chưa có doanh số xe hybrid nên chưa thể đánh giá mức độ tăng trưởng của dòng xe này tại Việt Nam.
Phạm Trung
